Ektopik Gebelik (Dış Gebelik)

Gebelik kadın vücudunda bir yumurtanın döllenmesi ile başlar. Normal seyirde, döllenen bu yumurta rahim iç duvarındaki tabakaya tutunur. Döllenmiş yumurtanın rahim iç duvarı dışında ki bir yere tutunması ve büyümesi durumunda dış gebelik oluşur. Dış gebelik hemen her zaman tüplerde oluşur, nadiren karın içine, overlere ya da rahim ağzına (serviks) yerleşebilir. 

Dış gebelik normal bir şekilde gelişemez. Gelişen gebelik materyali tedavi edilmediği takdirde, annede çeşitli dokuların harabiyetine bağlı olarak hayatı tehdit eden bir kanamaya neden olabilir. Öte yandan erken tanı ve tedavi hastanın hayatını ve gelecekteki gebeliklerini güvence altına alacaktır. 

Dış Gebelik Semptomları 

Pek çok vakada dış gebeliğin geliştiği hastada uyarıcı bir bulgu olmaz. Varolan belirtiler ise normal gebelik belirtilerinden farklı değildir. Gebelik testi yapıldığında test sonucu pozitif çıkacaktır fakat dış gebelik normal gebelik gibi devam edemez. 

Eğer vajinal kanamanız ve karın ağrınız varsa muhakkak jinekoloğunuz ile görüşün. Eğer şu belirtiler varsa hemen acil servise başvurmalısınız; 

  • Şiddetli karın ağrısı
  • Yoğun vajinal kanama
  • Omuz ağrısı
  • Gerçekte bir şey yokken şiddetli büyük abdeste çıkma ihtiyacı
  • Aşırı baş dönmesi, baygınlık hissi, kendinden geçme

Dış gebelik genellikle daha önce hasarlanmış, şekil bozukluğuna uğramış tüplerden dolayı oluşur. Ancak bazı vakalarda nedeni açıklanamaz.  

Risk faktörleri 

  • Daha önce dış gebelik geçirmiş olmak
  • Geçirilmiş karın içi enfeksiyon
  • Çocuk isteği nedeniyle yumurtaların gelişimini uyaran ilaçların kullanımı
  • Tubaların şekil bozukluğu ya da geçirilmiş bir operasyona bağlı olarak hasarlanması
  • Tüplerin bağlanması ya da spirale rağmen oluşan gebelikte dış gebelik oluşma riski yüksektir. Dış gebelik sonrası, eğer tüplerden birisi sağlamsa normal yoldan gebelik elde etme şansı vardır. Ancak her iki tüpte de hasar varsa tüp bebek yöntemi çözüm olabilir. Bu yöntemde yumurta laboratuvar ortamında sperm ile döllendikten sonra rahim içerisine yerleştirilir.


Komplikasyonlar

Dış gebelik bir kadının yaşamını ciddi anlamda etkileyebilir. Tedavi sonucunda kadın tüm reprodüktif organlarını (rahim, tüpler, yumurtalıklar) yitirebilir. Öte yandan, tedavi edilmeden bırakıldığı takdirde hayati tehlike oluşur. 

Tanı
Doktorunuza vereceğiniz bilgilerin tanı konulmasında hayati önemi vardır. Son adet gördüğünüz tarih, doğum kontrolü yöntemi kullanıp kullanmadığınız, daha evvel geçirilmiş operasyonunuz ya da karın içi enfeksiyonunuzun olup olmadığı, vajinal kanamanın varlığı ve varsa eşlik eden semptomlarınız doktorunuza açıklamanız gereken önemli noktalardır. 

Eğer doktorunuz dış gebelikten şüphelenirse karın ağrısının nedenini anlamak açısından sizi muayene edecektir. Çok erken gebelikte ultrason bulgusu olmayabilir. Bu durumda kan testine başvurulur.  

Tedavi

Rahim dışındaki bir lokalizasyonda gebelik materyali gelişemeyeceğinden, hayatı tehdit eden komplikasyonları önlemek amacıyla dış gebelik materyalinin uzaklaştırılması gerekir. Eğer gebelik materyali çok küçükse, tedavide metotreksat isimli bir ilaç kullanılır. İlacın etkinliği gebelik testinin tekrarı ile takip edilir ve gerektiğinde doz tekrarlanır. 

Gebelik materyali çok büyük ve ilaca cevap yok ise cerrahi tedavi gerekir. Merkezimizde öncelikli olarak tercih edilen yöntem laporoskopik cerrahidir. Bu yöntemde karın duvarında yapılan küçük kesilerden batın içine girilir ve kamera yardımı ile ektopik doku uzaklaştırılır, tüpler onarılır, ya da ileri derecede hasarlanmış tüpler çıkarılır. 

Dış gebelik geçirenlerin diğer gebeliklerinde dış gebelik gelişme riski artmış olsa bile akabinde sağlıklı çocuk dünyaya getirme oranları fazladır.

İlgili Konu Başlıkları

Resim-1-768x823

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Doç. Dr. Ali Gürsoy

Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı’nda Doçent Doktor olarak çalışmaktayım. Kadın hastalıkları, genital estetik uygulamaları ve gebelik takibi ile ilgili tüm konularda danışabilirsiniz.
Tıbbi ilgi alanları;