Rahim içinde bulunan endometrial dokunun batın içinde başka dokulara yerleşmesine endometriozis denir. Endometriozisin kesin nedeni bilinmemektedir fakat bu konuda en yaygın kabul gören teori adet kanamaları sırasında rahim içindeki dokuların tüplerden geçerek karın boşluğuna yerleşmesi ve burada gelişimini sürdürmesidir. Tanı için kesin bir kriteri olmayan endometriozis hastalığı herkeste farklı şikayetlerle bulgu vermektedir.

Hangi şikayetlerde endometriozisten şüphelenmek gerekir?

• Ağrılı adet görme
• Ağrılı cinsel ilişki
• Adet düzensizliği
• Karın alt bölgesinde sürekli seyreden ağrı
• Büyük tuvalete çıkarken zorlanma ve ağrı
• Şişkinlik
• İdrar yaparken ağrı
• Yorgunluk
• Tükenmişlik hissi
• Depresyon
• Çocuk sahibi olamama

Endometriotik odakların kadının yumurtalıklarında oluşması durumunda ise bazen kistler oluşabilir. Oluşan bu kistlerin (endometrioma) bir diğer ismi de içerdikleri maddenin renginden dolayı çikolata kistleridir.

Endometriozis varlığında yapılacak tedavinin amacı hastanın şikayetlerini azaltmak ve çocuk sahibi olamamaları durumunda bu sorunu ortadan kaldırmaya yöneliktir. Yapılan tedavilerde amaç hormonal bir karşı yanıt oluşturarak tedavi sağlamaktır.

Çikolata kistleri varlığında ise tıbbi tedaviye yanıt alınamayan durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi tedavi sonrası gebelik oranlarında artış seyredilse bile 1 yıl için gebelik oluşmazsa yardımcı üreme tekniklerinden yararlanılması önerilir. Yumurtaların uyarılması ve aşılama tekniklerinin başarısız olduğu durumlarda ise tüp bebek tedavisi seçeneği değerlendirilebilir.